Đầu tư vào vàng như thế nào và các yếu tố nào sẽ quyết định giá cả đang là câu hỏi lớn đặt ra với các nhà đầu tư trên thị trường được xem là nóng nhất hiện nay.
Giá vàng đang ở mức cao nhất từ trước tới nay (trên 1.580 USD/ounce) bởi nỗi lo khủng hoảng nợ ở châu Âu lan rộng và hy vọng về gói QE3. Dưới đây là một số đặc điểm và các yếu tốc tác động lên giá mà nhà đầu tư nên biết trước khi bước vào thị trường kim loại quý.
ĐẦU TƯ NHƯ THẾ NÀO?
Thị trường giao ngay
Các nhà đầu tư lớn và các tổ chức thường mua vàng từ các ngân hàng lớn. London là trung tâm của thị trường vàng giao ngay, với hơn 33 tỷ USD được các thương nhân giao dịch qua hệ thống thanh toán bù trừ của thành phố mỗi ngày.
Các thị trường lớn khác về vàng vật chất là Ấn Độ, Trung Quốc, Trung Đông, Singapore, Thổ Nhĩ Kỳ, Ý và Hoa Kỳ.
Thị trường kỳ hạn
Nhà đầu tư có thể đầu tư thông qua các sàn giao dịch kỳ hạn – nơi mọi người có thể giao dịch bằng hợp đồng để mua hoặc bán một hàng hoá cụ thể theo giá cố định vào một ngày nhất định trong tương lai.
Bộ phận Comex của Sàn New York Mercantile Exchange là nơi giao dịch vàng kỳ hạn lớn nhất thế giới về khối lượng. Sàn giao dịch hàng hoá Tokyo, được biết đến với tên gọi Tocom, cũng khá phổ biến ở châu Á.
Trung Quốc đưa vào hoạt động sàn giao dịch vàng kỳ hạn của họ vào ngày 9/1/2008. Một số quốc gia khác như Ấn Độ, Dubai và Thổ Nhĩ Kỳ cũng có sàn giao dịch vàng kỳ hạn.
Các quỹ giao dịch
Giá vàng cao đã thu hút đầu tư vào các quỹ giao dịch (ETFs). Các ETFs sẽ phát hành một số chứng khoán được đảm bảo bởi vàng vật chất mà quỹ nắm giữ và cho phép mọi người tiếp xúc với vàng mà không phải nhận chính nó.
Hiện quỹ giao dịch vàng lớn nhất thế giới là SPDR Gold Trust có trụ sở tại New York. Lượng nắm giữ của quỹ này đạt kỷ lục 1.320,436 tấn vào tháng 6/2010, tương đương một nửa tổng nguồn cung vàng của các mỏ toàn cầu và có giá trị 62 tỷ USD nếu tính theo giá của ngày 13/7.
Một số ETFs vàng khác còn có iShares COMEX Gold Trust, ETF Securities' Gold Bullion Securities and ETFS Physical Gold, và Zurich Cantonal Bank's Physical Gold.
Vàng thỏi và đồng xu vàng
Các nhà đầu tư riêng lẻ có thể mua vàng từ các thương nhân bán vàng thỏi hay đồng xu vàng ở cửa hàng chuyên biệt hoặc trên internet. Nhà đầu tư sẽ phải trả phí bảo hiểm cho các sản phẩm đầu tư khoảng 5 – 20% trên giá vàng giao ngay, phụ thuộc vào kích thước của sản phẩm và trọng lượng yêu cầu.
CÁC YẾU TỐ ĐIỀU KHIỂN GIÁ
Nhà đầu tư
Sự quan tâm ngày càng nhiều đối với hàng hoá, bao gồm cả vàng, từ các quỹ đầu tư trong vài năm trở lại đây là yếu tố quan trọng đứng sau những lần vàng lập kỷ lục. Màn trình diễn tuyệt vời 10 năm qua đã thu hút nhiều người chơi hơn và cả dòng vốn đổ vào thị trường.
Ngoại tệ
Vàng là một hàng rào phổ biến chống lại biến động thị trường tiền tệ. Nó có truyền thống đi ngược chiều đồng USD. USD yếu khiến cho giá vàng rẻ hơn với các nhà đầu tư nắm giữ các đồng tiền khác và ngược lại.
Mối tương quan trên đôi khi bị phá vỡ khi thị trường căng thẳng. Cả hai sẽ được lợi trong bối cảnh rủi ro, chẳng hạn như nỗi lo khủng hoảng nợ châu Âu những ngày qua.
Các nhà phân tích cho rằng, trong năm ngoái, giá vàng tăng mạnh bởi nỗi lo đến từ thị trường tiền tệ, chủ yếu là USD. Các nền kinh tế lớn đã làm giảm sức mạnh đồng tiền của mình để bảo vệ xuất khẩu
Giá dầu
Vàng có lịch sử gắn kết với giá dầu, vì kim loại quý được sử dụng để chống lại lạm phát, thường do giá dầu gây nên. Gần đây mối tương quan này đã suy yếu, khi giá vàng cao kỷ lục còn giá dầu rời mức đỉnh của năm.
Căng thẳng tài khoá và căng thẳng chính trị
Giá vàng luôn được coi là công cụ đầu tư an toàn, mua vào trong thời điểm có nhiều rủi ro. Thị trường hiện nay là điển hình về vai trò của vàng, khi nợ công ở Hy Lạp và các nước châu Âu ngày càng nghiêm trọng, thúc đẩy dòng vốn đổ vào kim loại quý.
Các sự kiện địa chính trị, chẳng hạn như bất ổn gần đây ở Trung Đông và Bắc Phi, cũng trợ lực cho vàng.
Dự trữ vàng của NHTU
Các ngân hàng trung ương nắm giữ vàng như một phần dự trữ ngoại hối của họ. Mua hay bán vàng từ các ngân hàng sẽ ảnh hưởng lên giá.
Hồi đầu tháng 8/2009, nhóm 19 ngân hàng trung ương châu Âu đã gia hạn hiệp ước hạn chế bán vàng, vốn được ký vào năm 1999 và gia hạn thêm 5 năm vào 2004. Việc bán vàng hàng năm của nhóm hiện hạn chế ở 400 tấn, thay vì 500 tấn trong lần gia hạn thứ hai kết thúc vào tháng 9/2009.
Gần đây, các ngân hàng trung ương, điển hình là ở châu Á, đã tích cực mua vàng dự trữ. Cùng với động thái tương tự ở Mexico và Nga, giá vàng đã được hỗ trợ mạnh.
Cung/cầu
Các yếu tố cơ bản nói chung là cung và cầu thường không có vai trò lớn điều khiển giá vàng như các hàng hoá khác bởi kim loại quý được sử dụng khác với cách người ta tiêu thụ dầu mỏ, nông sản hay đồng.
Nhu cầu mua mạnh theo mùa ở các nước tiêu dùng vàng quan trọng như Ấn Độ và Trung Quốc chỉ phần nào tác động lên giá. Đồng USD và bất ổn tài chính sẽ quyết định phần lớn.
